Obsessieve-compulsieve stoornis (OCS), internationaal bekend als Obsessive-Compulsive Disorder (OCD), is een serieuze en ernstige angststoornis. Als je OCD hebt, zul je vaak obsessieve gedachten en dwangmatige gedragingen ervaren. OCD bestaat uit twee componenten: obsessies en compulsies. Een obsessie is een ongewenste en onaangename gedachte, beeld, drang, impuls, gevoel, emotie of twijfel zijn die herhaaldelijk in je geest opkomt, wat gevoelens van angst, walging of ongemak veroorzaakt. Dit veroorzaakt dan weer veel onrust en leidt tot het uitvoeren van herhalende gedragingen of rituelen (compulsies)

Deze handelingen, bedoeld om vermeend gevaar af te weren of zorgen gerelateerd aan eerdere obsessies te verminderen, variëren van het vermijden van bepaalde mensen, plaatsen of objecten tot het constant zoeken naar geruststelling. Compulsies kunnen zowel zichtbare als mentale acties zijn, zoals je handen wassen, schoonmaken als herhaaldelijk tellen of controleren. Een belangrijk aspect is dat het uitvoeren van compulsies de onderliggende angst voor de obsessie juist bevestigt, waardoor deze obsessies vaker terugkeren. Je zult niet van OCD herstellen als je compulsies blijft uitvoeren.

In Nederland heeft ongeveer 1-3% van de bevolking OCD. Deze aandoening treft zowel vrouwen als mannen in gelijke mate en maakt geen onderscheid in ras of intellectueel niveau. Mensen kunnen al symptomen beginnen te vertonen vanaf 6 jaar oud, maar het begint vaak rond de puberteit en vroege volwassenheid.

Hoewel compulsies tijdelijke angstverlichting bieden, keert deze angst steeds terug bij het opnieuw opkomen van de obsessieve gedachte of tijdens een “trigger”. Soms worden compulsies meer een gewoonte, waarbij de oorspronkelijke angst of zorg vervaagt, en worden uitgevoerd om een gevoel van 'precies goed' te bereiken.

De connectie tussen een obsessie en een dwanghandeling kan soms logisch zijn, maar in andere gevallen is het verband niet direct duidelijk. OCD is een veelzijdige aandoening en gaat verder dan de stereotypische gedragingen zoals overmatig handen wassen of constant controleren. Deze stoornis kan elk deel van iemands leven beïnvloeden, wat kan leiden tot aanzienlijke beperkingen of zelfs tot een handicap.

De Wereldgezondheidsorganisatie heeft OCD erkend als een belangrijke factor in arbeidsongeschiktheid. Het staat in de top tien van voornaamste oorzaken die een aanzienlijke invloed hebben op zowel het verlies van inkomen als de kwaliteit van leven.

OCD is een aandoening die zowel fysieke als mentale functies verstoort.